Xem hai đứa trẻ 15 tháng tuổi chơi với nhau, có thể bạn sẽ thấy mỗi đứa đang theo đuổi niềm vui của riêng mình. Trẻ mới biết đi chưa thực sự phát triển về mặt tương tác, chúng có xu hướng xem một đứa trẻ khác giống như một món đồ chơi khác để nhìn hoặc chạm vào.
Từ 18 - 24 tháng tuổi, trẻ bắt đầu có nhận thức về những đứa trẻ khác giống bản thân. Đây là lúc trẻ bắt đầu phát triển những tình bạn đầu tiên dành cho một hoặc hai người bạn thân cận. Đặc biệt là khi trẻ được tham gia vào các trò chơi tương tác: giả làm chó với nhau, đuổi bắt, lăn bóng qua lại,.... Những đứa trẻ sẽ có xu hướng đi cùng nhau, chọn đồ chơi giống nhau, thậm chí là nhảy cẫng lên khi nhìn thấy nhau. Một tình bạn có tương tác và gắn kết bắt đầu.
Có nên sớm cho trẻ tiếp xúc với bạn bè?
Nhưng không phải lúc nào trẻ ở độ tuổi này cũng muốn chơi đùa cùng nhau. Một số trẻ thường dè dặt hơn, và chúng không thích những đứa trẻ khác. Điều này khiến nhiều cha mẹ thắc mắc rằng: “Liệu họ có nên sớm cho trẻ tiếp xúc với những đứa trẻ khác không?”.
Đừng quá lo lắng. Dù không có những hoạt động tương tác với bạn bè, trẻ 2 tuổi vẫn có thể lớn lên khá bình thường và được điều chỉnh tốt nếu trẻ nhận được nhiều sự quan tâm từ cha mẹ, ông bà hoặc anh chị em. Trẻ có thể trưởng thành muộn hơn và ít quan tâm đến cuộc sống xã hội cho đến khi lên 3 hoặc thậm chí 4 tuổi.
Một đứa trẻ dè dặt cần được khuyến khích để thấy tự tin hơn. Hãy khéo léo tìm cách để con chơi cùng một nhóm bạn nhỏ. Tuy nhiên, trẻ mới biết đi có ngưỡng tương tác xã hội thấp hơn trẻ lớn. Vì thế, nếu bạn quá chú trọng vào việc cho con tương tác, trải nghiệm, hãy để ý những dấu hiệu choáng ngợp của con để điều chỉnh cho phù hợp:
• Con tỏ ra cáu kỉnh hoặc bám víu quá mức, đặc biệt là trong những tình huống mới
• Con giảm nhiệt tình với những hoạt động từng khiến con vui vẻ
• Bạn phải dành nhiều thời gian để dỗ con đi đâu đó
• Con bạn mệt mỏi (khó đánh thức)
Chơi với bạn đồng lứa hay chơi với ông bà, cha mẹ?
Nhiều trẻ mới biết đi thích kết nối với những người bạn cùng tuổi. Trong trường hợp này, trẻ có sự cân bằng quyền lực tốt hơn và chia sẻ những quan điểm giống nhau về thế giới.
Chơi với bạn cùng tuổi giúp trẻ học cách giao tiếp thông qua ngôn ngữ và các hành động phi ngôn ngữ, thực hành hòa đồng với những người khác. Nếu không có kỹ năng ngôn ngữ để thể hiện cảm xúc của mình, trẻ có thể nhanh chóng dùng đến việc cắn hoặc đánh. Chơi với bạn cũng đòi hỏi nhiều kỹ năng, thời gian và sự kiên nhẫn. Bạn không nên quá kỳ vọng vào những bước kết nối đầu tiên của con mình.
Nếu môi trường sống của bạn không có những đứa trẻ cùng trang lứa, bạn vẫn có thể đưa con đi công viên, sân chơi dành cho trẻ em. Đôi khi trẻ sẽ bị choáng ngợp nếu sân chơi quá náo nhiệt/có quá nhiều trẻ lớn xung quanh, cha mẹ cũng có thể dành thời gian để chơi riêng với con. Mặt khác, trẻ một và hai tuổi sẽ rất vui khi chơi với một đứa trẻ thuộc cả hai giới tính dù tính khí của chúng có thể không hòa hợp nhau. Cuối cùng, hãy xem xét các trường mẫu giáo và trường mầm non. Những trường có chất lượng cao mang lại nhiều lợi ích tuyệt vời cho trẻ mới biết đi. Nhưng, một lần nữa, chúng không quá cần thiết cho sự phát triển xã hội của trẻ mới biết đi.
Khi con lớn lên, tình bạn với những người lớn khác cũng quan trọng như mối quan hệ bạn bè. Tiếp xúc với người thân, hàng xóm giúp con biết rằng có rất nhiều người lớn yêu thương trong thế giới của mình. Những người khác nhau mang lại những món quà mới mẻ. Chẳng hạn như, bố mẹ quá bận rộn để chơi với con, nhưng ông bà lại có thể kiên nhẫn vô hạn để hòa vào cuộc đua ô tô đồ chơi cùng trẻ.
Sẽ thế nào nếu trẻ trở nên bạo lực hoặc cuộc chơi xảy ra xung đột?
Trẻ bạo lực khi chơi
Ném xe đồ chơi, đập phá các khối gỗ, đánh đòn búp bê,... là những tình huống dễ xảy ra khi trẻ chơi đồ hàng. Đây có thể chỉ đơn giản là một cách phản ứng bản năng. Hoặc nếu bạn chưa bao giờ có những hành động tương tự, thì rất có thể con đang bắt chước hình ảnh được xem trên tivi. Miễn là không có ai bị tổn thương, thì việc ném phá đồ đạc là vô hại.
Trẻ nhất quyết không chia sẻ đồ chơi