#136. 10 dấu hiệu nhận biết một em bé có nhu cầu cao
Hiểu điều con cần, mang đến điều con mong đợi
Con có phản ứng khác thường không giống bất cứ một đứa trẻ nào khác. Con không ngủ ngoan, thường xuyên quấy khóc khiến bạn cảm thấy vô cùng mệt mỏi. Bạn nghĩ mình đang làm sai?
Nghe có vẻ quen thuộc phải không cha mẹ? Đừng lo. Thực tế, trẻ hành động dựa trên những gì cơ thể đang cảm nhận được, chứ không phải phản ứng do cách nuôi dạy của cha mẹ.
Những bé có nhu cầu cao thường hay đạp trong bụng mẹ như lời tuyên bố với cả thế giới về sự xuất hiện của mình, rằng mình cần nhiều không gian hơn là ở trong cái bụng bé tý kia. Một vài tuần đầu sau sinh, bạn sẽ cảm nhận được những dấu hiệu thoáng qua về em bé của mình.
Theo một khía cạnh nào đó, hầu hết mọi đứa trẻ đều có nhu cầu cao với một số thứ nhất định, số khác có thể có nhu cầu cao về nhiều yếu tố hơn.
Dưới đây là danh sách 12 đặc điểm nổi bật của các em bé có nhu cầu cao. Mỗi bé sẽ biểu hiện một vài đặc điểm cho thấy nhu cầu cao trong một thời điểm nhất định. Lưu ý, các đặc điểm này không dùng để đánh giá đứa trẻ ngoan hay hư, nó chỉ cho thấy sự khác biệt giữa các bé. Bố mẹ nên dựa vào đó để giúp trẻ phát huy lợi thế của bản thân.
1. Dễ xúc động
Trong khi những đứa trẻ khác rất ngoan ngoãn khi ăn hoặc ngủ, thì một số bé lại thường xuyên gào khóc và chỉ muốn được ngủ ở nơi thật sự yên tĩnh. Lúc này, tiếng khóc của trẻ thực chất chính là nhu cầu khẩn cấp em đang cần được đáp ứng. Trẻ khóc càng to, chứng tỏ em càng đang cần được đáp ứng nhu cầu.
Bạn có thể tham khảo chia sẻ của một bà mẹ có con dễ bị xúc động và hay gắt ngủ sau đây:
“Tôi cố tình đặt nôi của Mara ngay trong phòng mình để nghe thấy tiếng con bé khóc bất cứ khi nào. Nhưng mọi chuyện bắt đầu dần mất kiểm soát khi con bé khóc quá to và khiến tất cả mọi người trong nhà đều tỉnh giấc. Mara khóc giống như có gì đó rất kinh khủng đang xảy ra. Vợ chồng tôi đã dùng đủ mọi cách, từ vỗ về, ôm ấp, cho ăn đến thay tã, nhưng hoàn toàn vô dụng. Sau một thời gian, tôi trở nên mất bình tĩnh với việc khóc lóc của con bé, vì tôi biết sẽ rất khó để có thể dỗ Mara quay trở lại trạng thái bình thường. Lâu dần, việc Mara khóc trở thành cơn ác mộng với hai vợ chồng, khiến chúng tôi luôn loay hoay làm đủ mọi cách để xoa dịu con bé dù đó là gì đi chăng nữa.”
Theo thời gian, những em bé cáu kỉnh, dễ xúc động lớn lên dễ thành những đứa trẻ cáu kỉnh. Chúng dễ mất kiểm soát, sẵn sàng lao vào làm mọi thứ theo ý mình. Điều này khiến cha mẹ cảm thấy kiệt quệ khi phải luôn theo dõi và ở bên chúng.
2. Hiếu động
Trẻ hiếu động thường có thể chất khỏe hơn bình thường và sẵn sàng bùng nổ bất cứ lúc nào. Cơ bắp và tâm trí của những em bé này hiếm khi được thư giãn, thậm chí với cả những em bé sơ sinh. Nếu những bé bình thường rất thích được ôm ấp vỗ về, thì những đứa trẻ hiếu động lại cảm thấy gò bó, khó chịu và không thích bị đụng chạm vào người.
Tuy nhiên, cha mẹ không nên gắn cho con cái mác “trẻ hiếu động” như một căn bệnh. Bởi sự hiếu động chỉ thể hiện phản ứng và mô tả về một đứa trẻ, chứ không phải là một loại bệnh tật cần chữa trị.
Một đứa trẻ bị gắn mác hiếu động thường luôn chịu sự quản giáo và giám sát nhiều hơn những đứa trẻ khác. Thậm chí góc nhìn không mấy tích cực từ cái mác ngày còn nhỏ sẽ còn mãi, dù bé có trở thành một người thành đạt sau này.
3. Hay vòi vĩnh
Trẻ hay vòi vĩnh thường làm cha mẹ mệt mỏi và bất lực trước những đòi hỏi của mình. Nhưng nếu bạn làm khác đi thì sao?
Hãy cứ thư giãn và chấp nhận mọi chuyện một cách bình tĩnh. Sẽ có những ngày bạn cảm thấy mình dư thừa năng lượng đáp ứng mọi đòi hỏi của trẻ, nhưng cũng có những ngày bạn mệt mỏi và chỉ muốn từ bỏ. Hãy cứ đối mặt với những tình huống như vậy với thái độ bình thường, dần dần bạn sẽ quen và dễ dàng chấp nhận sự thật hơn thôi.
4. Đòi ăn thường xuyên
Ăn uống không chỉ giúp cung cấp chất dinh dưỡng cho cơ thể trẻ, mà nó còn là công cụ rất tốt trong việc xoa dịu.
Rất nhiều nghiên cứu đã cho thấy, những em bé được cho ăn thường xuyên có xu hướng ít khóc hơn những em bé được cho ăn theo lịch trình kiểm soát chặt chẽ của cha mẹ.
Ở những nền văn hóa nơi trẻ em rất hiếm khi khóc, trẻ sơ sinh được bú sữa mẹ ít nhất 20 lần/ngày. Các nhà nghiên cứu nhận định, việc cho trẻ ăn thường xuyên như thế này có tác động tới hệ sinh học của cơ thể trẻ. Nghe có vẻ quá nhiều, nhưng thực chất thời gian bú của những đứa trẻ này chỉ kéo dài khoảng 5 phút thay vì 30 - 45 phút như những đứa trẻ bình thường khác. Chưa kể, ti mẹ còn là một liệu pháp tâm lý tuyệt vời với trẻ. Nếu bạn lo lắng con có thể đang ti sữa mẹ vượt mức cần thiết, thì hãy yên tâm vì lượng calo trong sữa mẹ luôn tự động điều chỉnh theo tần suất cho bú hàng ngày.
Ngoài ra, những bà mẹ cho con bú thường xuyên cũng ít nguy cơ thừa cân hơn người khác. Các nghiên cứu cho thấy tế bào mỡ được tạo ra trong cơ thể trẻ được bú sữa mẹ khá khác biệt với tế bào mỡ của những bé được nuôi bởi sữa công thức. Cụ thể là với những em bé được ăn sữa mẹ, lượng mỡ trong cơ thể bé sẽ nhanh chóng biến mất khi bé biết đi.
Bạn đang cho con ăn bao nhiêu lần/ngày?
Với những đứa trẻ có nhu cầu ăn cao, việc phải ăn theo lịch trình sẽ khiến bé rất khó chịu. Đối với những em bé này, được ăn cũng là một cách cách xoa dịu cảm xúc. Ngoài ra, việc ngậm ti cũng là một trong những cách giúp trẻ trở nên ngoan ngoãn hơn.
Trẻ có nhu cầu cao cũng có quãng thời gian bú mẹ lâu hơn bình thường, vì chẳng hà cớ gì chúng lại muốn từ bỏ hình thức xoa dịu cảm xúc hiệu quả như vậy. Vậy nên sẽ không quá ngạc nhiên khi chúng ta thấy nhiều em bé duy trì bú mẹ ít nhất là 2 năm.
Kinh nghiệm của mẹ Marthay với bé con Hayden là một ví dụ hoàn hảo cho việc không nên bắt trẻ ăn theo lịch trình nhất định. Cụ thể, Marthay luôn nghĩ Hayden cũng giống như ba người anh chị em trước đó của mình, cụ thể là quen ăn theo lịch trình có sẵn, thế là cô lên cho Hayden một lịch ăn cố định trong ngày. Nhưng trái với ba đứa con trước, Hayden lại khiến cô cảm thấy ngạc nhiên khi em khóc chỉ 1 tiếng sau bữa ăn. Marthay đã dành ra 2 tuần theo dõi thói quen ăn uống của Hayden, kết quả cho thấy, Hayden chẳng cần đến bất cứ một lịch trình nào mà chỉ cần được ăn ngay theo nhu cầu là đủ.
5. Khắt khe, khó tính
Những đứa trẻ có nhu cầu cao không chỉ đòi hỏi được bế và ti mẹ theo yêu cầu, mà chúng còn tỏ ra vô cùng khắt khe trong việc này, khiến cha mẹ cảm thấy bị thao túng và điều khiển. Những người trưởng thành bị mắc kẹt trong việc nuôi dạy con cái bằng cách kiểm soát tư duy có thể gặp khó khăn rất lớn khi nhận ra rằng trẻ sơ sinh đòi hỏi sự giao tiếp bình đẳng, không kiểm soát.